Ma-la-chi

- New Vietnamese Bible 2014 Ma-la-chi MA-LA-CHI Ma-la-chi Mal MA-LA-CHI Giới Thiệu Sách tiên tri Ma-la-chi được trước tác sau khi đền thờ được tái thiết, khoảng thế kỷ thứ năm trước Công Nguyên. Trước giả Ma-la-chi kêu gọi những thầy tế lễ cũng như dân chúng hãy trở lại và trung tín với giao ước của Chúa. Hoàn cảnh xã hội và đời sống tôn giáo lúc bấy giờ đã suy đồi và không mấy tốt đẹp. Các thầy tế lễ và dân chúng đã lường gạt Chúa khi không dâng hiến phần mười, các tế lễ, cũng như không sống theo điều Chúa dạy. Nhưng Chúa sẽ đến xét xử và tinh luyện dân Ngài. Chúa sai sứ giả đi trước chuẩn bị và công bố giao ước của Ngài. Bố Cục 1. Tội lỗi của dân Chúa 1:1–2:16 2. Sự xét xử và lòng thương xót của Chúa 2:17–4:6 Sấm ngôn: Lời của CHÚA qua Ma-la-chi phán với dân Y-sơ-ra-ên. Gia-cốp Được Yêu Chuộng, Ê-sau Bị Ghét Bỏ CHÚA phán: “Ta yêu các ngươi. Nhưng các ngươi lại hỏi: ‘Chúa yêu chúng con cách nào?’ ” CHÚA đáp: “Có phải Ê-sau là anh Gia-cốp không? Nhưng Ta đã yêu Gia-cốp và ghét Ê-sau. Ta đã biến đổi núi của nó ra đồng hoang và để sản nghiệp của nó cho loài chó sa mạc.” Vì Ê-đôm nói: “Dù chúng tôi đã bị phá hủy, chúng tôi sẽ trở về và xây lại những nơi đổ nát mình.” Nhưng đây là điều CHÚA Vạn Quân phán: “Chúng có thể xây dựng lại, nhưng Ta sẽ đập đổ. Chúng sẽ bị gọi là vùng đất gian ác, một dân tộc mà CHÚA giận mãi mãi. Chính mắt các ngươi sẽ thấy và các ngươi nói: ‘CHÚA thật vĩ đại, vượt trên cả biên giới Y-sơ-ra-ên.’ ” Của Lễ Đầy Thương Tích CHÚA Vạn Quân phán: “Con trai hiếu kính cha mình, đầy tớ tôn trọng chủ mình. Nếu Ta là cha các ngươi, thì sự hiếu kính của các ngươi dành cho Ta ở đâu? Nếu Ta là chủ, thì sự tôn trọng của các ngươi dành cho Ta ở đâu? Chính các ngươi, những thầy tế lễ, các ngươi đã khinh khi danh Ta. Nhưng các ngươi hỏi: ‘Chúng con đã khinh khi danh CHÚA bằng cách nào?’ Các ngươi đã dâng bánh ô uế trên bàn thờ Ta. Các ngươi lại hỏi: ‘Chúng con làm ô uế CHÚA bằng cách nào?’ ” Các ngươi nói: “Bàn của CHÚA đáng khinh bỉ.” Khi các ngươi đem những con thú đui mù để dâng tế lễ, như vậy không sai sao? Khi các ngươi dâng tế lễ bằng những con thú què quặt, bệnh hoạn, như vậy không sai sao? Các ngươi hãy thử dâng những thứ đó cho quan tổng trấn các ngươi, liệu người có bằng lòng với các ngươi không? Liệu người có chấp nhận các ngươi không? “Bây giờ hãy nài xin Chúa gia ân cho chúng ta. Nhưng với thứ lễ vật như thế từ tay các ngươi, liệu Ngài có chấp nhận các ngươi chăng?” CHÚA Vạn Quân phán vậy. CHÚA Vạn Quân phán: “Ước gì một người trong các ngươi đóng cửa đền thờ Ta lại, để khỏi châm lửa vô ích trên bàn thờ Ta! Ta không bằng lòng về các ngươi và Ta sẽ không chấp nhận tế lễ từ tay các ngươi.” CHÚA Vạn Quân phán: “Danh Ta sẽ được tôn trọng trong các dân tộc, từ nơi mặt trời mọc đến nơi mặt trời lặn, khắp nơi người ta sẽ dâng trầm hương và tế lễ tinh sạch cho danh Ta, vì danh Ta sẽ được tôn trọng giữa các dân tộc.” CHÚA Vạn Quân phán: “Các ngươi khinh bỉ bàn thờ Ta khi nói: ‘Bàn của Chúa đã bị ô uế!’ còn các thức ăn trên bàn, các ngươi nói: ‘Những thứ đó thật đáng khinh!’ Các ngươi than vãn: ‘Mệt mỏi quá!’ và khịt mũi một cách khinh khi.” CHÚA Vạn Quân phán: “Khi các ngươi đem những thú bị thương tích, què quặt, bệnh hoạn dâng làm tế lễ, Ta có nhận chúng từ tay các ngươi chăng? Khốn nạn cho kẻ lừa bịp, nó có những con thú đực tốt đã hứa dâng trong bầy mình, nhưng lại dâng con bị thương tích cho Chúa. Vì CHÚA Vạn Quân phán: ‘Ta là vua vĩ đại và danh Ta được kính sợ giữa các dân tộc.’ ” Lời Quở Trách Giới Tư Tế CHÚA Vạn Quân phán: “Đây là mạng lệnh cho các ngươi, những thầy tế lễ. Nếu các ngươi không nghe và không để tâm tôn vinh danh Ta, Ta sẽ giáng sự rủa sả trên các ngươi, và Ta sẽ rủa sả những phước lành của các ngươi. Thật vậy, Ta đã rủa sả rồi vì các ngươi không để tâm tôn trọng Ta.” CHÚA cũng phán: “Vì các ngươi, Ta sẽ quở trách con cháu các ngươi, lấy phân của những sinh tế trét lên mặt các ngươi, rồi đem các ngươi đi đổ với phân ấy. Bấy giờ các ngươi sẽ nhận biết rằng Ta ban mạng lệnh này để giao ước của Ta với Lê-vi vẫn tồn tại.” CHÚA Vạn Quân phán: “Giao ước của Ta với Lê-vi, giao ước Ta đã ban cho người là giao ước của sự sống và bình an; giao ước này đòi hỏi sự tôn kính nên người tôn kính và run sợ trước danh Ta. Trong miệng người có Kinh Luật chân thật và môi người không có gì giả dối. Người bước đi với Ta trong hòa bình, chính trực, và làm cho nhiều người bỏ điều ác.” CHÚA Vạn Quân phán: “Vì môi thầy tế lễ phải bảo toàn tri thức và người ta tìm kiếm Kinh Luật nơi miệng người vì người là sứ giả của CHÚA Vạn Quân. Nhưng các ngươi đã đi sai đường lối của Ta và sự giáo huấn của các ngươi gây cho nhiều người vấp phạm; các ngươi đã vi phạm giao ước của Lê-vi. Vậy nên, Ta đã khiến các ngươi bị khinh bỉ và nhục nhã trước mọi người, vì các ngươi không theo các đường lối Ta, nhưng đã chứng tỏ bất công khi thi hành Kinh Luật.” Giu-đa Bất Trung “Không phải tất cả chúng ta đều có cùng một Cha sao? Có phải chỉ có một Đức Chúa Trời đã tạo dựng nên chúng ta không? Thế sao các ngươi bội tín với nhau mà vi phạm giao ước của các tổ phụ? Giu-đa đã thất tín, đã phạm một sự ghê tởm giữa Y-sơ-ra-ên và tại Giê-ru-sa-lem. Giu-đa đã làm ô uế sự thánh khiết mà CHÚA yêu, vì nó cưới con gái của thần ngoại bang. Đối với một người làm như vậy, bất kỳ ai, nguyện CHÚA dứt bỏ nó khỏi các lều Gia-cốp, ngay cả khi nó đem lễ vật đến dâng cho CHÚA Vạn Quân. Một điều nữa các ngươi cũng làm là các ngươi lấy nước mắt làm ngập bàn thờ CHÚA. Các ngươi khóc và than vãn vì Chúa không còn chú ý đến các lễ vật của các ngươi hoặc không vui lòng chấp nhận những lễ vật đó từ tay các ngươi. Các ngươi hỏi: ‘Tại sao?’ Bởi vì CHÚA làm nhân chứng giữa ngươi và người vợ từ thời trai trẻ của các ngươi, vì các ngươi bội bạc với nàng, dù nàng là bầu bạn của các ngươi, vợ giao ước của ngươi. Chẳng phải Ngài đã tạo ra chỉ một người, phần còn lại của Linh thuộc về Ngài? Và tại sao một? Vì Ngài tìm kiếm dòng dõi thánh. Vậy tâm linh các ngươi hãy cẩn thận, đừng phụ bạc vợ của thời thanh xuân các ngươi.” CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên phán: “Ta ghét sự ly dị; và Ta ghét kẻ mặc lấy sự hung bạo như quần áo.” Vậy tâm linh các ngươi hãy cẩn thận, và đừng bội bạc. Ngày Phán Xét Những lời nói của các ngươi đã làm cho CHÚA mệt mỏi. Các ngươi hỏi: “Chúng tôi đã làm cho CHÚA mệt mỏi bằng cách nào?” Vì các ngươi nói: “Mọi kẻ làm ác đều là tốt lành trước mắt Đức Chúa Trời, và Ngài hài lòng về họ.” Hay “Chúa của sự công chính ở đâu?” CHÚA Vạn Quân phán: “Này, Ta sẽ phái sứ giả Ta đến, người sẽ dọn đường trước mặt Ta. Và Chúa mà các ngươi đang tìm kiếm, sẽ thình lình vào đền thờ; Kìa Ngài đang đến, sứ giả của giao ước, Đấng mà các ngươi mong ước.” “Nhưng ai sẽ chịu nổi ngày Ngài đến? Ai sẽ đứng nổi khi Ngài xuất hiện? Vì Ngài như lửa của thợ luyện bạc, như thuốc tẩy từ người thợ giặt. Ngài sẽ ngồi như thợ luyện bạc để tinh luyện bạc. Ngài sẽ thanh tẩy con cái Lê-vi như tinh luyện vàng và bạc. Nhờ thế chúng sẽ dâng tế lễ cho CHÚA trong sự công chính. Bấy giờ, các tế lễ của Giu-đa và Giê-ru-sa-lem sẽ đẹp lòng CHÚA như ngày xưa và như những năm trước. Ta sẽ đến gần các ngươi để đoán xét, Ta sẽ vội vàng làm chứng chống lại các tên phù thủy, kẻ ngoại tình, những người thề dối, kẻ bóc lột tiền công của người làm công, của người góa bụa và cô nhi, kẻ áp bức ngoại kiều và những kẻ không kính sợ Ta.” CHÚA Vạn Quân phán. “Vì chính Ta là CHÚA, Ta không hề thay đổi, cho nên các ngươi, con cái của Gia-cốp sẽ không bị tận diệt. Từ thời tổ phụ các ngươi, các ngươi đã xoay bỏ các luật lệ của Ta và không vâng giữ chúng. Hãy trở lại cùng Ta, Ta sẽ trở lại với các ngươi.” CHÚA Vạn Quân phán. “Nhưng các ngươi hỏi: ‘Chúng tôi trở lại như thế nào?’ Người ta có thể ăn trộm3:8 Ctd: lường gạt, một lối chơi chữ với tên Gia-cốp Đức Chúa Trời không? Vậy mà các ngươi ăn trộm của Ta. Nhưng các ngươi nói: ‘Làm sao chúng tôi ăn trộm của Ngài?’ Trong các phần mười và các của lễ dâng. Các ngươi đang bị rủa sả vì các ngươi, cả nước đã ăn trộm của Ta. Hãy đem tất cả các phần mười vào kho của Ta để nhà Ta có lương thực. Hãy làm như thế để thử Ta, CHÚA Vạn Quân phán, để xem Ta có mở các cửa sổ trên trời cho các ngươi, đổ phước xuống cho các ngươi đến nỗi không có chỗ chứa chăng? Ta sẽ quở trách kẻ cắn nuốt các ngươi, để chúng sẽ không phá hoại hoa quả của ruộng đất các ngươi và nho ngoài đồng sẽ không bị mất mùa,” CHÚA Vạn Quân phán. “Bấy giờ mọi nước sẽ coi ngươi là có phước, vì ngươi sẽ là một đất nước được ưa thích,” CHÚA Vạn Quân phán. CHÚA phán: “Các ngươi đã nói những lời gay gắt nghịch cùng Ta. Nhưng các ngươi lại nói: ‘Chúng tôi nói gì nghịch cùng Ngài?’ Các ngươi nói: ‘Phục vụ Đức Chúa Trời là vô ích. Chúng ta được lợi gì khi tuân giữ các lệnh truyền của Ngài và bước đi buồn bã trước mặt CHÚA Vạn Quân?’ Ngày nay, chúng ta coi những kẻ kiêu căng là có phước; những kẻ ác thì thịnh vượng, và ngay cả những kẻ thách thức Đức Chúa Trời cũng thoát nạn.” Bấy giờ những người kính sợ CHÚA nói với nhau: “CHÚA lắng tai và nghe. Một cuốn sách ghi nhớ được ghi chép trước sự hiện diện của CHÚA về những người kính sợ Ngài và nghĩ đến danh Ngài.” CHÚA Vạn Quân phán: “Chúng sẽ thuộc về Ta, là tài sản quí báu của Ta trong ngày Ta hành động. Ta sẽ tha thứ cho họ, như người cha tha cho đứa con trai phục vụ mình. Rồi các ngươi lại sẽ thấy sự khác biệt giữa người công chính và kẻ ác, giữa những người phục vụ Chúa và những người không phục vụ Ngài.” Ngày Của CHÚA CHÚA Vạn Quân phán: “Chắc chắn ngày đó đang đến, sẽ cháy như lò lửa. Tất cả những người kiêu ngạo và kẻ làm điều ác sẽ như gốc rạ, và ngày đó, là ngày đang đến, sẽ thiêu đốt chúng. Không một cái rễ hay một nhánh nào còn chừa lại cho chúng. Nhưng các ngươi, những người tôn kính danh Ta, mặt trời công chính sẽ mọc lên với sức chữa lành trong tia sáng nó.4:2 Nt: trong cánh nó Và các ngươi sẽ đi ra, nhảy nhót như bò tơ được thả khỏi chuồng. Bấy giờ các ngươi sẽ chà đạp kẻ ác; vì chúng sẽ là tro bụi dưới gót chân các ngươi trong ngày Ta làm những việc này.” CHÚA Vạn Quân phán: “Hãy ghi nhớ Kinh Luật của Môi-se, tôi tớ Ta, những sắc lệnh, những quy luật Ta đã qua người truyền cho cả Y-sơ-ra-ên tại Hô-rếp. Này, Ta sẽ phái tiên tri Ê-li đến với các ngươi trước khi ngày lớn và kinh khủng của CHÚA đến. Người sẽ hướng lòng cha về với con cái, và lòng con cái về với cha, kẻo Ta sẽ đến và sẽ giáng sự rủa sả trên đất này.”

Genesis

1 Introduction and God’s Election of Israel This is an oracle, the LORD’s message to Israel through Malachi: “I have shown love to you,” says the LORD, but you say,“How have you shown love to us?”“Esau was Jacob’s brother,” the LORD explains,“yet I chose Jacob and rejected Esau. I turned Esau’s mountains into a deserted wasteland and gave his territory to the wild jackals.” Edom says,“Though we are devastated, we will once again build the ruined places.” So the LORD of Heaven’s Armies responds,“They indeed may build, but I will overthrow. They will be known as the land of evil, the people with whom the LORD is permanently displeased. Your eyes will see it, and then you will say,‘May the LORD be magnified even beyond the border of Israel!’” The Sacrilege of Priestly Service“A son naturally honors his father and a slave respects his master. If I am your father, where is my honor? If I am your master, where is my respect? The LORD of Heaven’s Armies asks you this, you priests who make light of my name! But you reply,‘How have we made light of your name?’ You are offering improper sacrifices on my altar, yet you ask,‘How have we offended you?’ By treating the table of the LORD as if it is of no importance! For when you offer blind animals as a sacrifice, is that not wrong? And when you offer the lame and sick, is that not wrong as well? Indeed, try offering them to your governor! Will he be pleased with you or show you favor?” asks the LORD of Heaven’s Armies. But now plead for God’s favor that he might be gracious to us.“With this kind of offering in your hands, how can he be pleased with you?” asks the LORD of Heaven’s Armies. “I wish that one of you would close the temple doors, so that you no longer would light useless fires on my altar. I am not pleased with you,” says the LORD of Heaven’s Armies,“and I will no longer accept an offering from you. For from the east to the west my name will be great among the nations. Incense and pure offerings will be offered in my name everywhere, for my name will be great among the nations,” says the LORD of Heaven’s Armies. “But you are profaning it by saying that the table of the Lord is common and its offerings despicable. You also say,‘How tiresome it is.’ You turn up your nose at it,” says the LORD of Heaven’s Armies,“and instead bring what is stolen, lame, or sick. You bring these things for an offering! Should I accept this from you?” asks the LORD. “There will be harsh condemnation for the hypocrite who has a valuable male animal in his flock but vows and sacrifices something inferior to the Lord. For I am a great king,” says the LORD of Heaven’s Armies,“and my name is awesome among the nations.” 2 The Sacrilege of the Priestly Message“Now, you priests, this commandment is for you. If you do not listen and take seriously the need to honor my name,” says the LORD of Heaven’s Armies,“I will send judgment on you and turn your blessings into curses– indeed, I have already done so because you are not taking it to heart. I am about to discipline your children and will spread offal on your faces, the very offal produced at your festivals, and you will be carried away along with it. Then you will know that I sent this commandment to you so that my covenant may continue to be with Levi,” says the LORD of Heaven’s Armies. “My covenant with him was designed to bring life and peace. I gave its statutes to him to fill him with awe, and he indeed revered me and stood in awe before me. He taught what was true; sinful words were not found on his lips. He walked with me in peace and integrity, and he turned many people away from sin. For the lips of a priest should preserve knowledge of sacred things, and people should seek instruction from him because he is the messenger of the LORD of Heaven’s Armies. You, however, have turned from the way. You have caused many to violate the law; you have corrupted the covenant with Levi,” says the LORD of Heaven’s Armies. “Therefore, I have caused you to be ignored and belittled before all people to the extent to which you are not following after me and are showing partiality in your instruction.” The Rebellion of the People Do we not all have one father? Did not one God create us? Why do we betray one another, in this way making light of the covenant of our ancestors? Judah has become disloyal, and unspeakable sins have been committed in Israel and Jerusalem. For Judah has profaned the holy things that the LORD loves and has turned to a foreign god! May the LORD cut off from the community of Jacob every last person who does this, as well as the person who presents improper offerings to the LORD of Heaven’s Armies! You also do this: You cover the altar of the LORD with tears as you weep and groan, because he no longer pays any attention to the offering nor accepts it favorably from you. Yet you ask,“Why?” The LORD is testifying against you on behalf of the wife you married when you were young, to whom you have become unfaithful even though she is your companion and wife by law. No one who has even a small portion of the Spirit in him does this. What did our ancestor do when seeking a child from God? Be attentive, then, to your own spirit, for one should not be disloyal to the wife he took in his youth. “I hate divorce,” says the LORD God of Israel,“and the one who is guilty of violence,” says the LORD of Heaven’s Armies.“Pay attention to your conscience, and do not be unfaithful.” Resistance to the Lord through Self-deceit You have wearied the LORD with your words. But you say,“How have we wearied him?” Because you say,“Everyone who does evil is good in the LORD’s opinion, and he delights in them,” or“Where is the God of justice?” 3 “I am about to send my messenger, who will clear the way before me. Indeed, the Lord you are seeking will suddenly come to his temple, and the messenger of the covenant, whom you long for, is certainly coming,” says the LORD of Heaven’s Armies. Who can endure the day of his coming? Who can keep standing when he appears? For he will be like a refiner’s fire, like a launderer’s soap. He will act like a refiner and purifier of silver and will cleanse the Levites and refine them like gold and silver. Then they will offer the LORD a proper offering. The offerings of Judah and Jerusalem will be pleasing to the LORD as in former times and years past. “I will come to you in judgment. I will be quick to testify against those who practice divination, those who commit adultery, those who break promises, and those who exploit workers, widows, and orphans, who refuse to help the resident foreigner and in this way show they do not fear me,” says the LORD of Heaven’s Armies. Resistance to the Lord through Selfishness“Since, I, the LORD, do not go back on my promises, you, sons of Jacob, have not perished. From the days of your ancestors you have ignored my commandments and have not kept them! Return to me, and I will return to you,” says the LORD of Heaven’s Armies.“But you say,‘How should we return?’ Can a person rob God? You indeed are robbing me, but you say,‘How are we robbing you?’ In tithes and contributions! You are bound for judgment because you are robbing me– this whole nation is guilty. “Bring the entire tithe into the storehouse so that there may be food in my temple. Test me in this matter,” says the LORD of Heaven’s Armies,“to see if I will not open for you the windows of heaven and pour out blessing for you until there is no room for it all. Then I will stop the plague from ruining your crops, and the vine will not lose its fruit before harvest,” says the LORD of Heaven’s Armies. “All nations will call you happy, for you indeed will live in a delightful land,” says the LORD of Heaven’s Armies. Resistance to the Lord through Self-sufficiency“You have criticized me sharply,” says the LORD,“but you ask,‘How have we criticized you?’ You have said,‘It is useless to serve God. How have we been helped by keeping his requirements and going about like mourners before the LORD of Heaven’s Armies? So now we consider the arrogant to be happy; indeed, those who practice evil are successful. In fact, those who challenge God escape!’” Then those who respected the LORD spoke to one another, and the LORD took notice. A scroll was prepared before him in which were recorded the names of those who respected the LORD and honored his name. “They will belong to me,” says the LORD of Heaven’s Armies,“in the day when I prepare my own special property. I will spare them as a man spares his son who serves him. Then once more you will see that I make a distinction between the righteous and the wicked, between the one who serves God and the one who does not. 4 (3:19)“For indeed the day is coming, burning like a furnace, and all the arrogant evildoers will be chaff. The coming day will burn them up,” says the LORD of Heaven’s Armies.“It will not leave them even a root or branch. But for you who respect my name, the sun of vindication will rise with healing wings, and you will skip about like calves released from the stall. You will trample on the wicked, for they will be like ashes under the soles of your feet on the day which I am preparing,” says the LORD of Heaven’s Armies. Restoration through the Lord“Remember the law of my servant Moses, to whom at Horeb I gave rules and regulations for all Israel to obey. Look, I will send you Elijah the prophet before the great and terrible day of the LORD arrives. He will encourage fathers and their children to return to me, so that I will not come and strike the earth with judgment.”